
Giriş: Ölüm ve Hayat Arasında Konuşan İnsan
Kur’an’da insanın ölümden sonra dirilişine dair birçok ayet yer alır. Ancak Mü’min Suresi 11. ayet, bu dirilişin mahşer anındaki farkındalıkla nasıl birleştiğini ve insanın geçmişine nasıl döndüğünü çarpıcı biçimde ifade eder:
“Ey Rabbimiz, iki kere biz ölü iken, iki kere bize hayat verdin. Artık biz günahlarımızı itiraf ettik. Bir çıkış yolu var mı?”
Bu feryat, sadece ölümden sonraki bir pişmanlığın değil, aynı zamanda hayatın –ölmeden önce– doğru anlaşılması gerektiğinin bir hatırlatmasıdır.
1. “İki Ölüm, İki Hayat” Ne Anlama Geliyor?
Bu ifadeyle ilgili iki ana yorum yapılır:
Yorum 1: İlk ölüm, insanın yaratılmadan önceki yokluk hali, ilk hayat ise dünya hayatıdır. İkinci ölüm, dünya hayatının sonu olan fiziksel ölüm, ikinci hayat ise öldükten sonra diriliştir. Yorum 2: Bazı müfessirler bu ayetin bağlamını dikkate alarak burada özellikle mahşer günü konuşan inkârcıların son pişmanlığının dile getirildiğini belirtir. Onlar, dünya hayatında dirildikten sonra inkâr etmiş, ardından ahirette tekrar diriltilince hakikati kabullenmişlerdir.
Her iki yorumda da ayetin temel mesajı şudur: Hayat ve ölüm döngüsü içinde insanın sorumluluğu vardır.
2. Günahı İtiraf Etmek: Pişmanlığın Yankısı
“Biz günahlarımızı itiraf ettik” ifadesi, ahirette inkârcıların artık gizleyecek hiçbir şeylerinin kalmadığını gösterir.
Bu, aslında her insanın iç dünyasında taşıdığı bir gerçekliği de yansıtır:
İnsanın özünde günaha karşı bir farkındalık ve vicdan vardır.
Fakat burada dikkat çeken nokta, bu itirafın geç kalınmış olmasıdır. Dünya hayatında verilen fırsatların değeri, ancak kaybedildikten sonra anlaşılmıştır.
3. “Bir Çıkış Yolu Var mı?”: Umudun Kapısı Kapalı mı?
Bu feryat, insanın son bir umutla sorduğu dramatik bir sorudur.
Ancak ayette bu soruya cevap verilmez çünkü bu sahne, hesap gününde geçmektedir.
Dünya hayatı, çıkış kapısının açık olduğu yerdir.
Bu ayet, insanın dünyadayken tevbe kapısını aralaması gerektiğini güçlü biçimde hatırlatır.
Sonuç: Bu Ayet Bize Ne Söyler?
Mü’min Suresi 11. ayet, bir mahşer sahnesini gözler önüne sererken bize dünya hayatının değerini anlatır.
İki ölüm ve iki hayat arasında geçen bu yolculukta, insanın en büyük imtihanı ne zaman uyanacağıdır.
Vicdanen bilinen hataları itiraf etmek, dönüş yolunu aramak ve hâlâ açık olan çıkış kapısından geçmek, henüz vakit varken mümkündür.